Uitzending Kassa BNN VARA met mr. Bonaparte over te veel betaalde rente voor doorlopende kredieten

Op zaterdag d.d. 28 november 2020 heeft een uitzending van Kassa (BNN/VARA) plaatsgevonden over de problematiek rond doorlopende kredieten en het feit dat door banken te veel rente in rekening is gebracht. Een van de sprekers was advocaat financieel recht mr. Bonaparte. 

 

Zie de volgende link voor het interview: https://www.bnnvara.nl/kassa/artikelen/miljoenenclaim-op-komst-om-woekerrente-abn-amro-terug-te-krijgen

 

Zie hieronder een uitgebreide versie van de vragen en antwoorden van het interview. 

Inleiding

 

Bij een overeenkomst inzake doorlopend krediet kan de consument op verschillende tijdstippen geldsommen opnemen voor zover het uitstaande saldo de kredietlimiet niet overschrijdt. Hier tegenover staat de consument maandelijks een (rente)vergoeding betaald. De bank heeft in beginsel de bevoegdheid om deze (rente)vergoeding (eenzijdig) te wijzigen. Daar staat echter tegenover dat de consument van te voren wél geïnformeerd over wat die wijziging voor hem inhoudt zodat de consument in staat wordt gesteld om de gevolgen hiervan te voorzien. Dit betekent concreet dat consumenten van te voren geïnformeerd moeten zijn over de samenstelling en de opbouw van de (rente)vergoeding. Dat is niet gebeurd. De bevoegdheid om de (rente)vergoeding te wijzigen dient dus in het nadeel van de bank te worden uitgelegd, omdat wij te maken hebben met een grote professionele partij met financiële expertise tegenover een consument, meestal de zwakkere partij.

 

Daarom mogen consumenten verwachten dat de (rente)vergoeding in de pas blijft met de marktrente voor soortgelijke kredieten. De bank was gehouden om het verschil tussen de (rente)vergoeding en de markrente zoals dat bij aanvang van de kredietovereenkomst is overeengekomen te handhaven. Dat is echter niet gebeurd. Sterker nog, banken hebben de (rente)vergoeding vaak verhoogd. Nu de (rente)vergoeding niet in de pas is gebleven met de markrente, moeten consumenten gecompenseerd worden voor de te veel betaalde rente.

 

1. 

Kassa (BNN/VARA):

Welke rentepercentages zijn door de jaren heen berekend bij uw cliënt?

 

mr. Bonaparte:

Op basis van het door de ABN AMRO ontvangen renteverloop was het aanvangsrentepercentage vastgesteld op 7,7% per maand. Hierna is het rentepercentage steeds een aantal keer verhoogd tot 11,3%. Dat is 2,7% beneden het wettelijk maximum. Op dit moment is een rentepercentage van 9,9% van toepassing.

 

2. 

Kassa (BNN/VARA):

Wat vindt u daarvan?

 

mr. Bonaparte:

Absurd. Consumenten hebben voor een variabele rente getekend. Dat betekent dat als de marktrente daalt, consumenten mogen verwachten dat de te betalen (rente)vergoeding op het doorlopend krediet meebeweegt met die marktrente. Dat is niet gebeurd. Integendeel zelfs, banken hebben de rentepercentages steeds verhoogd door ook andere componenten daarin mee te nemen.

 

3. 

Kassa (BNN/VARA):

De bank heeft tussentijds nooit geadviseerd om over te sluiten, wat vindt u daarvan?

 

mr. Bonaparte:

Een tekortkoming. Banken hebben op basis van de wet een bepaalde nazorg te betrachten. Zo dient een bank op basis van artikel 4:20 lid 3 Van de Wet op het financieel toezicht de klant gedurende de looptijd van het financiële product te blijven informeren over de ‘wezenlijke wijzigingen’. Banken hadden klanten moeten adviseren om het doorlopend krediet om te zetten naar een aflopend krediet of en persoonlijke lening.

 

4. 

Kassa (BNN/VARA):

Op welk te compenseren bedrag komen jullie uit?

 

mr. Bonaparte:

Wij hebben de schade laten begroten door een externe partij. Op dit moment wordt schade begroot op een bedrag van € 8.600,00 aan te veel betaalde rente.

 

5. 

Kassa (BNN/VARA):

Wat vindt u daarvan?

 

mr. Bonaparte:

Een hoop geld. Daar komt natuurlijk ook nog bij dat klanten nog eens kosten moeten maken om het compensatiebedrag te kunnen incasseren, omdat banken niet erkennen dat te hoge rentepercentages in rekening zijn gebracht.

 

6. 

Kassa (BNN/VARA)

Welke stappen heeft u ondernomen om dit geld terug te krijgen v/d bank?

 

mr. Bonaparte:

De bank is aansprakelijk gesteld voor de schade en gesommeerd om binnen een redelijke termijn schadevergoeding te betalen.

 

7. 

Kassa (BNN/VARA):

Had u deze reactie verwacht v/d bank?

 

mr. Bonaparte:

Het is een vreemde maar niet een geheel onverwachte reactie van de bank. Een vreemde reactie, omdat de bank aan de ene kant aangeeft dat de uitspraak van de geschillencommissie van het Kifid van 15 juli 2020 niet automatisch voor andere klanten geldt, maar aan de andere kant wil de bank wel de uitspraak van de commissie van Beroep afwachten. Tot die tijd ontvangen consumenten geen compensatie. Consumenten worden door de bank zo min of meer gepusht om een procedure te starten bij de kantonrechter of het Kifid. Het is natuurlijk wel te verwachten dat de bank zo reageert, want het past bij de uitputtingstactiek of een eerlijke proces, afhankelijk van hoe men het wel wil zien.

 

8. 

Kassa (BNN/VARA):

Wat zou de bank moeten doen volgens u?

 

mr. Bonaparte:

Wij hebben natuurlijk bij Credit Agricole Consumer Finance banken gezien dat veel toezeggingen werden gedaan om consumenten te compenseren, maar er kwam ofwel vertraging in de compensatievoorstellen of de vergoedingen vielen lager uit dan consumenten eigenlijk recht op hebben. Het zou ABN AMRO sieren om dat deze keer anders te doen. Dat betekent stoppen met de uitputtingstactiek. De klant centraal stellen. Dat betekent de doorlopende kredieten kosteloos omzetten en direct compensaties aanbieden.

 

9. 

Kassa (BNN/VARA):

Wat vindt u ervan dat ze eerst de beroepsprocedure afwachten?

 

mr. Bonaparte:

Vanuit strategisch oogpunt begrijpelijk, maar funest voor het vertrouwen van de consument in deze bank op zowel de korte als de lange termijn.

 

10. 

Kassa (BNN/VARA):

De bank zegt het beroep vol vertrouwen tegemoet te zien; is dat terecht?

 

mr. Bonaparte:

De geschillencommissie van het Kifid heeft op 15 juli 2020 een uitspraak gedaan die in lijn is met het toetsingskader, zoals dat gehanteerd is in de uitspraken van de Commissie van Beroep van het Kifid van 21 januari 2019 en 5 februari 2020 (2019-004, 2019-005 en 2019-005B) en het daaraan ten grondslag liggende rapport van deskundigen. Het Kifid heeft een duidelijke lijn uitgezet in deze uitspraken. Het zou de rechtszekerheid niet ten goede komen als nu van die lijn zou worden afgeweken. Dat zou betekenen dat voor vergelijkbare gevallen verschillende uitkomsten mogelijk zijn. Dat lijkt mij erg onwenselijk. Met name ook omdat door het kifid en de ingeschakelde deskundigen hier eerder goed naar gekeken is. Mijn verwachting is daarom dat de uitspraak van de geschillencommissie van het Kifid in stand blijft, maar dat blijft natuurlijk gissen.

 

11. 

Kassa (BNN/VARA):

Wat vindt u v/d argumentatie van de bank bij het Kifid om niet te hoeven compenseren?

 

mr. Bonaparte:

Er vallen mij twee dingen op. Het eerste is dat de bank bezwaar maakt tegen het toetsingskader zoals dat in de eerdere uitspraken van begin dit jaar ontwikkeld is. Wat de bank nu feitelijk doet is eigenlijk twee keer een ‘verkapte’ hoger beroep voeren tegen het toetsingskader van de commissie van beroep van het Kifid. Er moet een streep worden getrokken, want in het kader van de rechtszekerheid is dit geen gewenste ontwikkeling.

 

Het tweede wat opvalt is dat de bank zegt dat het Kifid haar argumenten onvoldoende heeft meegenomen. De bank stelt dat zij ten tijde van het verstrekken van het doorlopend krediet niet wettelijk verplicht was om de consument over de samenstelling en de opbouw van de (rente)vergoeding te informeren. Dat is een beetje te kort door de bocht. Een bank heeft in de precontractuele fase een civielrechtelijke zorgplicht in acht te nemen. Deze civielrechtelijke zorgplicht brengt met zich mee dat de bank de consumenten van te voren moeten informeren over de samenstelling en de opbouw van de (rente)vergoeding. De commissie van beroep van het Kifid heeft dit echter zo uitgelegd dat een gebrek aan informatie op zichzelf geen tekortkoming is, maar het kan wel van betekenis zijn voor het geen de consumenten redelijkerwijs mochten verwachten. De geschillencommissie van het Kifid heeft dus de argumenten van de bank wel degelijk meegenomen, maar dat lijkt dus geen verandering te brengen in de uitkomst. Uiteindelijk gaat erom dat de consumenten van te voren niet geïnformeerd zijn over de samenstelling en de opbouw van de rente(vergoeding) en dat wordt de bank aangerekend. Dat is niet onbegrijpelijk.

 

12.

Kassa (BNN/VARA):

Wat raadt u consumenten die ook klem zitten met zo’n krediet aan?

 

mr. Bonaparte:

Dien een klacht in bij de bank zodat de interne klachtenprocedure gestart kan worden. Win financieel advies in om te bekijken wat de mogelijkheden zijn om het doorlopend krediet af te lossen of te laten omzetten in een aflopend of persoonlijk krediet. Op deze manier kun je zelf de schade beperken.

 

Schakel gelijktijdig een jurist of advocaat in zodat deze jouw rechtspositie kan beoordelen over een eventuele schadevergoedingsclaim vanwege te veel betaalde rente.

 

Voor consumenten die inmiddels verwikkeld zijn een incassoprocedure met een bank vanwege een doorlopend krediet en die niet bijgestaan worden door een advocaat/jurist, is mijn advies om de kantonrechter erop te wijzen dat ambtshalve getoetst moet worden aan het consumentenrecht. De kantonrechter is dat in beginsel  verplicht om ambtshalve te toetsen of de bank haar informatieplicht heeft geschonden (ex artikel 7:60 BW) of wanneer sprake is van een oneerlijke handelspraktijk of overkreditering (Zie: Rapport Ambtshalve toetsing III).

 

Voor consumenten die een compensatievoorstel hebben ontvangen geldt het volgende. Wij hebben namelijk bij Crédit Agricole Consumer Finance (Interbank) gezien dat het compensatieproces aanzienlijk is vertraagd en dat vaak lagere vergoedingen worden aangeboden dan waarop consumenten mogelijk recht op hebben. Vaak staat ook een bepaling opgenomen in het voorstel dat acceptatie tegen finale kwijting geschiedt. Accepteren consumenten een voorstel, dan kunnen zij later in beginsel niet bij het Kifid terecht voor een hogere vergoeding. Mijn advies is daarom schakel tijdig een jurist/advocaat in die naar het voorstel kan kijken voordat bij het kruisje wordt getekend.

 

13.

Kassa (BNN/VARA):

Heeft het zin om nu een klacht in te dienen of om naar een advocaat te gaan nu de kifid-procedure nog niet is afgerond?

 

mr. Bonaparte:

Ja, de klant doet er verstandig aan om zijn of haar rechtspositie te laten beoordelen zodat deze weet waar die aan toe is. Tegelijkertijd moet de klacht in ieder geval gemeld worden bij de financiële instelling zodat de interne klachtenprocedure gaat lopen. Pas na het doorlopen van de interne klachtenprocedure, kan men naar het Kifid. Ook als mensen naar de kantonrechter willen gaan is het advies om eerst de klacht aan de financiële instelling voor te leggen. Ga dat vooral niet zelf doen, maar schakel daar een professional voor in.

 

Heeft u vragen naar aanleiding van bovenstaand artikel? Bel of stuur een WhatsApp naar het volgende telefoonnummer 06 15 43 85 06 of e-mail naar p.bonaparte@keizersadvocaten.nl.

 

© 2024 - Alle rechten voorbehouden aan de heer mr. P.A. (Pietro) Bonaparte